Klimaat dwingt tot wateraanpak

Er moet veel meer geld worden gestoken in de aanpak van wateroverlast. De anderhalf miljard die in de afgelopen tien jaar is geïnvesteerd in maatregelen, is bij lange na niet voldoende. Volgens de waterschappen is misschien wel het dubbele nodig: drie miljard euro. "We moeten voorkomen dat de effecten van de klimaatverandering ons gaan inhalen", zegt Hans Oosters, voorzitter van de Unie van Waterschappen.

Vandaag publiceert het kabinet het Deltaprogramma 2017, een meerjarig project van maatregelen tegen de gevolgen van hoog water. In het Deltaprogramma wordt een plan van aanpak wateroverlast aangekondigd.

Ook gemeenten zullen in de komende jaren voor grote investeringen komen te staan, waarschuwt Oosters, die ook dijkgraaf is van het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard. De overstromingen na heftige hagel- en regenbuien in mei en juni in Noord-Brabant en Limburg, tonen volgens hem opnieuw aan dat de stedelijke én landelijke gebieden in Nederland onvoldoende zijn ingericht op het afvoeren of tijdelijk opvangen van grote hoeveelheden regen.

Gedupeerde landbouwers in beide provincies hebben inmiddels bijna zevenhonderd schadeclaims ingediend bij drie waterschappen in de regio. De vraag is in hoeverre zij hun schade vergoed zullen krijgen, de waterschappen zeggen dat zij maar heel beperkt aansprakelijk kunnen worden gesteld.

Boeren pleiten voor een landelijk fonds om de gevolgen van klimaatverandering te compenseren, zij hebben nu het gevoel dat zij moeten opdraaien voor de kosten van een klimaatbestendig waterbeheer. De waterschappen zullen, zegt Oosters, in de komende jaren fors moeten investeren in een watersysteem dat de klimaatuitwassen aankan. In steden en buitengebieden is ook al veel gebeurd, zoals de aanleg van pleinen die water kunnen bergen.

Oosters: "Veel van de huidige maatregelen zijn gebaseerd op hoeveelheden neerslag waarvan we destijds dachten dat die rond 2050 zouden kunnen vallen. Inmiddels hadden we die hoosbuien al in 2016. We zijn achterop aan het raken. Met de huidige aanpak redden we het niet. We krijgen steeds vaker te maken met hevige en intense regenbuien, afgewisseld door langere periode van droogte. Voor beide weertypen zullen we maatregelen moeten treffen."

Waterdoorlatende tegels
Gemeenten zullen volop aan de bak moeten, zegt Oosters. Hoe? "Er is een hele reeks maatregelen denkbaar: het afkoppelen van hemelwaterafvoer van het riool, het vergroenen van de binnenstad, het bouwen van klimaatbestendige wijken, bestraten met waterdoorlatende tegels, het aanpassen van de stedebouwkundige inrichting van binnensteden." De waterschappen willen gemeenten daarbij graag helpen, zegt Oosters.

De waterschappen hopen dat de watertoets in de Omgevingswet, waarbij bouwplannen worden gecontroleerd op klimaatbestendigheid, veel serieuzer gaat meetellen. "De toets is nu vaak te vrijblijvend."

Daarnaast wil de Unie van Waterschappen dat in de bouw hardere eisen worden gesteld aan opdrachtgevers. "We hebben meegemaakt dat het VU Medisch Centrum in Amsterdam twee weken is lamgelegd doordat na een overstroming in de kelder alle ICT was uitgevallen. Dat kwam niet door het klimaat, maar door een kapotte leiding. Maar het kan anno 2016 niet meer zo zijn dat je een gebouw neerzet, waarbij de kwetsbare digitale techniek in de kelder wordt geplaatst."

Bron: Trouw, 20/9/2016, http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/4379914/2016/09/20/Waterschappen-Klimaat-dwingt-tot-wateraanpak.dhtml